نشست تشکیلاتی آبعلی

برای نمایش مطلب باید رمز عبور را وارد کنید

تولید بالای نفت کوره، شاخص ناکارآمدی پالایشگاه های کشور

منصور مقیمی زاده - کارشناس مرکز مطالعات راهبردی انرژی دانشگاه تهران

بیش از ۱۵۰ سال از زمانی که نخستین چاه نفت در ایالت پنسیلوانیا آمریکا فوران کرد، می­گذرد. شاید در آن زمان کسی فکر نمی­کرد که نفت در مدت زمان کوتاهی بسیاری از نیازهای زندگی بشر را از جمله تامین انرژی و مواد اولیه بسیاری از صنایع، متحول کند. با توجه به افزایش توامان قیمت نفت در دنیا طی سال­های گذشته، ضرورت استفاده بهینه از این منبع انرژی افزایش یافته است.

هر یک از پالایشگاه‌های نفت با توجه به نوع خوراکی که بر مبنای آن طراحی شده اند، پیچیدگی‌های متفاوتی دارند و محصولات متفاوتی تولید می‌کنند. فرآورده­ های نفتی تولید شده در پالایشگاه­ها ارزش اقتصادی متفاوتی دارند و به همین علت است که سودآوری پالایشگاه­ها نیز با هم متفاوت است. به عبارت دیگر پیچیدگی فناوری پالایشگاه یکی از مهم­ترین عوامل در تعیین میزان سودآوری پالایشگاه است که میزان و ترکیب فرآورده­های سبک و سنگین تولیدی پالایشگاه  را تعیین می­کند

در پالایشگاه­های پیشرفته، فرآورده ­های سبکتری همچون LPG، بنزین، گازوئیل و سوخت هواپیما سهم بیشتری را از سبد فرآورده­ های تولیدی به خود اختصاص می­دهد؛ زیرا این قبیل محصولات ارزش اقتصادی و تقاضای بیشتری دارند. به عبارت دیگر تولید محصولات سنگین و کم ­ارزش به ویژه نفت کوره یکی از شاخص­های ناکارآمدی پالایشگاه­های دنیا به شمار می­رود که سهم آن در سال­های اخیر به میزان چشمگیری کاهش یافته است. بسیاری از کشورها به جای تولید و فروش نفت کوره، تبدیل آن را به فرآورده ­های سبک و با ارزش نظیر بنزین و گازوییل در دستور کار خود قرار داده ­اند؛ زیرا نفت کوره یکی از کم ­ارزش­ترین فرآورده­ های نفتی محسوب می­شود و حتی ارزش آن کمتر از قیمت نفت خام است.

نفت کوره

شکل ۱ – سهم نفت­ کوره تولیدی در برخی از کشورهای جهان در سال ۲۰۱۱ در مقایسه با وضعیت کشور(۱)

 بررسی وضعیت پالایشگاه­های کشور نشان می­دهد سهم تولید نفت کوره در پالایشگاه­های کشور ۲ برابر متوسط جهانی است و این رقم می­تواند به عنوان یکی از گلوگاه ­های صنعت پالایش نفت کشور محسوب شود. سهم زیاد تولید نفت­ کوره در ایران نسبت به متوسط جهانی این سوال را در ذهن پدید می ­آورد که چرا تاکنون اقدام موثری برای کاهش سهم این محصول در سبد فرآورده­های پالایشی کشور صورت نگرفته است؟

عیارآنلاین

شعار مقدس نمایان واپسگرا، جدایی دین از سیاست

تاملی در جایگاه تشکیل نظام اسلامی در نهضت حسینی

اگر حسین بن علی(ع) را فقط امام شیعیان بشناسیم، با چنین معرفت محدودی منطقه ی پیام او جهان تشیع خواهد بود و اگر او را فقط والی مسلمانان بدانیم ، منطقه ی نفوذ او قلمرو مسلمان نشین است. نیز اگر حسین بن علی(ع) را به الگوی توحید بشناسیم، شعاع رسالت و پیام او منطقه ی موحد نشین خواهد بود؛ اما اگر حسین بن علی(ع) را به انسان کامل و خلیفه ی خدا در زمین  بشناسیم، منطقه ی نفوذ پیام او محدود نیست، بلکه تا آنجا که شعاع انسانیت هست، پیام حسینی نیز هست؛ خواه در پهنه ی زمین، خواهد در گستره ی زمان.

یعنی در طول تاریخ ، هرجا انسانی حضور و ظهور دارد، مخاطب کربلای حسینی است. البته هر گروهی که نیاز فکری و اجتماعی خود را در فرآیند عاشورا می یابد، شاید چنین بیندیشد که تنها گروه آنان است که مخاطب اصلی کربلایند؛ لیکن بهره وری هر گروه ، مستلزم انحصار پیام کربلا به آن نیست. قلمرو پیام نهضت حسینی محدود نیست؛ بلکه مخاطب اصیل آن ، انسان است. 

ساده اندیشان زمان

حسین بن علی(ع) در جایی فرموده است«وقتی هیئت حاکمه ی ملتی مثل یزیدی شد، باید اسلام را وداع کرد و دیگر اسلامی باقی نمی ماند»(کلمات الامام الحسین(ع)284). حضرت حسین بن علی(ع) فرمودند: که هرگاه زمامدار مردم ، مثل یزید شد، در آن حال اسلام رخت بر می بندد. بنابراین، هر اندازه ساده اندیشان بگویند: دین با سیاست کاری ندارد و ما به دینمان می پردازیم و کاری به سیاست نداریم، سیاست بازان مکار می گویند: ما با شما و دینتان کار داریم و شما باید دین را به میل ما بفهمید و اگر اهل فتوا هستند، طبق خواسته ی ما فتوا بدهید و تمام کارهای ما را تصدیق کنید و کارهای ما را مطابق با دین خدا بدانید؛ اگر چه کسی که مسئول فتوا یا قضاست،«شریح قاضی» باشد. او نیز می گفت که دین با سیاست کاری ندارد، اما سیاست او را رها نکرد؛ بلکه سیاستمداران مکار به او گفتند: تو باید به سود ما فتوا بدهی و حسین بن علی(ع) را مهدور الدم بدانی و با فتوای تو باید عده ای به کربلا بیایند.

سخن سیدالشهدا(ع) این نیست که اگر شخص یزید حاکم جامعه شد، باید اسلام را خداحافظی کرد، بلکه فرمودند: آن روزی که مثل یزید....؛ یعنی شخص خود یزید مطرح نیست ، بلکه جریان یزیدی مطرح است. این بیان حضرت سیدالشهدا(ع) ناظر به سه عصر است: عصر قبل از کربلا، عصر معاصر کربلا و عصر بعد از کربلا.

خلاصه آنکه سخنان امام حسین(ع) نشان می دهد که نهضت حسینی، سنت الهی بوده است، نه جریان شخصی؛ زیرا آن حضرت ، سخن از مثل خود و مثل یزید دارد، نه از شخص خود و شخص یزید. بنابراین، پیام نهضت کربلا محدود به زمان خاص نیست، بلکه نسبت به گذشته و حال و آینده جریان دارد.

هفتاد و دو یا سیصد و سیزده؟مسئله این است!

میر ساجد سیدموسوی

قَالَ ادْخُلُواْ فِی أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِکُم مِّن الْجِنِّ وَالإِنسِ فِی النَّارِ کُلَّمَا دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَّعَنَتْ أُخْتَهَا حَتَّى إِذَا ادَّارَکُواْ فِیهَا جَمِیعًا قَالَتْ أُخْرَاهُمْ لأُولاَهُمْ رَبَّنَا هَؤُلاء أَضَلُّونَا فَآتِهِمْ عَذَابًا ضِعْفًا مِّنَ النَّارِ قَالَ لِکُلٍّ ضِعْفٌ وَلَکِن لاَّ تَعْلَمُونَ ﴿۳۸﴾ اعراف

اول: افرادی که در جامعه بعنوان دیندار شناخته می شوند به دو دسته ی بشدت نامساوی تقسیم می شوند؛ اکثریت دینداران افرادی هستند که به اقلیتی از دین پایبندند.نماز، روزه، دعا، احیای شب قدر ،و احیانا کمی هم خوشرویی در این دین حداقلی بسیار مهم شناخته می شود  ولی امر به معروف(1)، دعوت به راه پروردگار(2)، مبارزه با ظلم  و . . . در حیطه ی این دین به شمار نمی آید. و عده ای از انان نیز عقیده دارند که "ما ابتدا باید خود را بسازیم سپس به فکر امر به معروف و اصلاح جامعه و کار انقلابی و. . . باشیم!"  اگر بخواهیم سبک دینداری حداقلی را در یک جمله تعریف کنیم خواهیم گفت: وظایف اجتماعی افراد، کم اهمیت، فاقد اولویت و فرع بر دین شناخته می شود یا نهایتا یک کار خوب در کنار نماز شب و روزه ی مستحبی!

دسته ی دوم دینداران، افرادی اند که علاوه بر نماز و روزه برای خود رسالتی اجتماعی هم قائل هستند. در این دینداری فرد متدین احساس مسئولیت شدیدی نسبت به رفع نارسایی های محیط اطرافش می‌کند و زندگیش سرتاسر معطر به درد دین است .

نگارنده نمی داند که افرادی که دینشان محدود به نماز و روزه است تا چه اندازه مصداق آیه‌ی "قُلْ هَلْ انَبِّئُکُم بِالأَخْسرِینَ أَعْمَلاً(103) الَّذِینَ ضلَّ سعْیهُمْ فی الحَْیَوةِ الدُّنْیَا وَ هُمْ یحْسبُونَ أَنهُمْ یحْسِنُونَ صنْعاً"(104،کهف) هستند، اما این را می داند که اگر امام زمانت را تنها بگذاری و برای او کار نکنی چه سر سجاده‌ی نماز باشی چه سر میز شراب، نتیجه یکی است.

قاتلین امام حسین(ع) اگر تنها ابن زیاد و یزید و عمربن سعد بودند یقینا نمی توانستند آن جنایات را مرتکب شوند. عده ای با قول و فعلشان حرمله ها را یاری کردند و عده ای با سکوت و بی تفاوتی شان در ریخته شدن خون امام حسین سهیم شدند.عده ای هم آنقدر نادان بودند که تبرک می جستند تا شریک شوند در این صواب؛ با سنگی یا . . . .

دوگانه ایمان- اقامه قسط و مسئله انتخاب مسیر زندگی

مجیدخسروپور

اشاره: متن تلاش دارد تا به مقدمه‌ای از چگونگی انتخاب مسیر بپردازد، طبیعتا هر انتخابی –از آن جا که بایسته است آگاهانه باشد نه از سر غفلت- ذیل هدفی تعریف میشود. بی هدفی به سردرگمی در انتخاب منجر خواهد شد. از آنجا که پایه های بحث پیش رو دینی است فلذا با رجوع به منابع و متفکران دینی بحث شده است. و تلاشی برای اثبات حرفها از طریق غیردینی یا بر اساس اهداف برون دینی نخواهد داشت، برای مثال بررسی نخواهیم کرد که چرا هدف زندگی نباید بهره هرچه بیشتر از دنیا باشد، از طرفی سیر متن هم این طور نخواهد بود که ابتدا بی هدفی و سردرگمی انسان عصر تکنولوژی تبیین شود و بعد به سراغ ایجاب برویم.

علی صفائی حائری در کتاب "اندیشه من" پس از بررسی، نقد و رد مذاهبی که از آن ها با عناوین "عاطفی" و "دستوری" یاد میکند- که در هر دو تفکر کمرنگ است- از مذهب "اصیل" که بنا شده بر تفکر است میگوید: «دین اسلام با تفکر شروع می‌شود "بگو شما را به یک چیز موعظه می‌کنم که برای خدا به پا خیزید و تفکر کنید"(سبا، 46)؛ با تفکر در تاریخ "آیا در زمین سیر نمی‌کنند و نمی‌بینند عاقبت کسانی که قبل از آن ها بودند چه شد؟"(روم،9/ محمد،10)؛ با تفکر در پدیده ها و آیه‌ها "آیا نگاه نمی کنند به ملکوت آسمان ها و زمین؟"(اعراف، 185)؛ در انسان، استعدادهایش، آفرینش و خلقتش "آیا تفکر نمی کنند در خودشان که خداوند آسمان ها و زمین و آنچه را بین آن هاست نیافرید مگر به حق؟"(روم،8)» سپس بیان میکند که انسان با تفکر در موارد بالا به شناختی نسبت به خود، خدا، طبیعت و تاریخ می‌رسد و این شناخت باعث می‌شود که به نقص خود پی برده و به سمت کمال مطلق که خداوند است حرکت کند.

شهید مطهری در کتاب "هدف زندگی" میگوید: «در قرآن یکجا تصریح میکند "جن و انس را خلق نکردیم مگر برای عبادت" غایت خلقت انسان و موجود دیگری را که جن مینامد عبادت شمره است، این ممکن است برای فهم ما خیلی ثقیل باشد... ولی به هر حال قرآن این مطلب را در کمال صراحت ذکر کرده، یعنی عبادت را به عنوان غایت خلقت ذکر نموده است» سپس شهید در همین کتاب به حدیثی از نهج البلاغه اشاره می‌کند که « قومی خداوند را عبادت میکنند برای بهشت که آن عبادت تجار است، گروهی خداوند را عبادت میکنند از روی ترس که این عبادت نوکران است و گروهی خداوند را عبادت میکنند برای سپاسگذاری(شکرا له) که این عبادت آزادگان است». پس در عبادت هم مراتبی وجود دارد.

در ادامه با هدفی متفاوت نسبت به مسئله "عبادت" رو برو میشویم. استاد محمدرضا حکیمی در کتاب "منهای فقر" که اخیرا چاپ شده  و در باب مبارزه با فقر و فساد و برقرای قسط و عدالت در جامعه است، با استناد به آیه‌ی "و ما رسولان را ارسال کردیم با بینات، و با آن ها کتاب و میزان نازل کردیم، تا مردم اقامه قسط کنند"(حدید،25) میگوید: «انقلابی ترین فریادگرانِ تاریخِ انسان و قاطع ترین مدافعانِ حقوقِ خلق‌های محروم و مظلوم پیامبران بوده‌اند و هدف‌های اصلی و اساسی پیامبران –بنا بر نص قرآن کریم- دفاع از انسان محروم است و رسیدن به جامعه انسانی منهای فقر... عدالت یک امر مطلق است و محل تحقق آن "ناس" است، یعنی سراسر جامعه از درون بزرگترین شهرها تا دورافتاده ترین آبادی ها و فراموش شده ترین روستاها» این آیه هدف بعثت پیامبران را به صراحت اقامه قسط توسط مردم (ناس) بیان میکند.